بخشنامه بانک مرکزی در خصوص آیین‌نامه پرداخت تسهیلات به کارکنان موسسات اعتباری 

مصوب 1403/11/21 بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران

با سلام؛
احتراماً، پیرو بخشنامه شماره 02/63988 مورخ 1402/03/22 و با عنایت به تنفیذ جزء های (3) و (4) ذیل بند (ح) تبصره (16) «قانون بودجه سال 1402 کل کشور» در بند (7) جزء (ث) تبصره (13) «قانون بودجه سال 1403 کل کشور»، به پیوست نسخه ای از «آیین‌نامه پرداخت تسهیلات به کارکنان موسسات اعتباری» مصوب جلسه مورخ 1403/11/13 هیات عامل محترم بانک مرکزی برای استحضار ایفاد می‌گردد. خواهشمند است دستور فرمایند مراتب به قید تسریع و با لحاظ مفاد بخشنامه شماره 96/149153 مورخ 1396/05/16 به تمامی واحدهای ذی ربط آن بانک/موسسه اعتباری غیربانکی ابلاغ شده و بر حسن اجرای آن نیز نظارت دقیق به عمل آید./6689654/ن

رئیس مرکز تنظیم گری
مدیریت کل تنظیم مقررات
حجت اسماعیل زاده - حسین صدقی

آیین‌نامه پرداخت تسهیلات به کارکنان موسسات اعتباری

به استناد بند (7) جزء (ث) تبصره (13) «قانون بودجه سال 1403 کل کشور»، ‌«آیین‌نامه پرداخت تسهیلات به کارکنان موسسات اعتباری» که از این پس به اختصار «آیین‌نامه» نامیده می‌شود، به شرح زیر تدوین می‌گردد.

فصل اول - تعاریف و کلیات

ماده 1 - در این آیین‌نامه، عناوین زیر به جای عبارات مربوط به کار می روند:

1 - 1 - موسسه اعتباری: اشخاص حقوقی که با مجوز بانک مرکزی یا به موجب قانون، تحت عنوان «بانک» یا «موسسه اعتباری غیربانکی» به انجام عملیات بانکی مبادرت می نمایند.

2 - 1 - کارکنان: افرادی که دارای رابطه استخدامی با موسسه اعتباری بوده و تحت پوشش بیمه آن می‌باشند.

3 - 1 - تسهیلات: انواع تسهیلات اعطایی از سوی موسسه اعتباری به کارکنان.

4 - 1 - شرکت وابسته: اشخاص زیر به عنوان شرکت وابسته موسسه اعتباری محسوب می‌شوند.

1 - 4 - 1 - شخص حقوقی که بیش از 50 درصد سهام آن به طور مستقیم و یا غیرمستقیم متعلق به موسسه اعتباری است با اکثریت اعضای هیات مدیره آن را موسسه اعتباری تعیین می‌نماید و همچنین سایر اشخاص حقوقی که طبق استانداردهای حسابداری، واحد تجاری فرعی و وابسته موسسه اعتباری قلمداد شوند.

2 - 4 - 1 - اشخاص حقوقی که کارکنان موسسه اعتباری به نمایندگی از طرف موسسه اعتباری دارای مناصب مدیریتی (عضو هیات مدیره، هیات عامل، مدیرعامل و قائم مقام مدیرعامل) در آن شخص حقوقی باشند.

1-4-3- صندوق های مرتبط با طرح های خاص بازنشستگی کارکنان یا جبران خدمات کارکنان موسسه اعتباری که به طور مستقیم یا غیرمستقیم تحت کنترل یا نفوذ قابل ملاحظه موسسه اعتباری - وفق معیارهای مقرر در استانداردهای حسابداری مربوط باشد. مانند صندوق بازنشستگی کارکنان، موسسه تامین رفاه و آتیه کارکنان، صندوق ذخیره کارکنان.

فصل دوم - حدود و نحوه اعطای تسهیلات

ماده 2 - مانده مجموع تسهیلات پرداختی به هر یک از کارکنان در هر سال به استثنای تسهیلات اعطای بابت خرید مسکن و تعمیرات مسکن، نباید از 40 برابر سقف حقوق و فوق العاده های مستمر شاغلین (معادل هفت برابر حداقل حقوق ثابت و فوق العاده های مستمر شاغلین موضوع تبصره ذیل ماده (76) قانون مدیریت خدمات کشوری که سالیانه به تصویب هیات محترم وزیران می‌رسد)، فراتر شود.

تبصره - فاصله زمانی پرداخت تسهیلات موضوع این ماده به کارکنان نباید کمتر از یک سال باشد.

ماده 3 - سقف تسهیلات اعطایی بابت خرید مسکن به هر یک از کارکنان معادل 5500 میلیون ریال (معادل سقف فردی تسهیلات پروژه های حمایتی مسکن موضوع ماده (4) قانون جهش تولید مسکن) می‌باشد و سقف تسهیلات بابت تعمیرات مسکن به هر یک از کارکنان معادل 40 درصد تسهیلات اعطایی بابت خرید مسکن می‌باشد.

تبصره - قالب حقوقی عقد مرابحه به عنوان جایگزین عقد جعاله در تسهیلات اعطایی به کارکنان استفاده گردد.

ماده 4 - حداقل نرخ سود تسهیلات بر اساس بند (4) مصوبه یک هزار و دویست و بیست و دومین جلسه شورای پول و اعتبار تعیین می‌شود.

ماده 5 - اعطای تسهیلات به افرادی که از دستگاه های اجرایی و سایر اشخاص حقوقی به عنوان مامور در موسسه اعتباری اشتغال می یابند، ممنوع می‌باشد.

ماده 6 - استفاده از منابع سپرده قرض الحسنه پس انداز توسط موسسه اعتباری برای پرداخت تسهیلات ممنوع است.

ماده 7 - اعطای تسهیلات موضوع این آیین‌نامه در قالب عقد مرابحه و صرفاً از محل منابع مالکانه موسسه اعتباری امکان پذیر است.

ماده 8 - پرداخت تسهیلات به اعضای غیرموظف هیات مدیره ممنوع است.

ماده 9 - مدت بازپرداخت تسهیلات، نحوه بازپرداخت تسهیلات، حداقل مدت حضور کارکنان در موسسه اعتباری برای دریافت تسهیلات، مطابق شرایطی است که با تفاهم شورای هماهنگی بانک های دولتی و کانون بانک ها و موسسات اعتباری خصوصی تدوین و به تصویب هیات مدیره هر یک از موسسات اعتباری می‌رسد.

ماده 10 - اعطای تسهیلات به کارکنان بانک های قرض الحسنه در قالب عقد مرابحه و صرفاً از محل حقوق مالکانه آن ها امکان پذیر است.

ماده 11 - مدیر ارشد رعایت قوانین و مقررات (تطبیق)، موظف است گزارش های مربوط به رعایت مفاد این آیین‌نامه را به کمیته رعایت قوانین و مقررات (تطبیق) ارایه نموده و پس از تایید در کمیته یاد شده، مراتب را در هیات مدیره برای تصویب، گزارش نماید و مصوبه هیات مدیره را به مدیریت کل نظارت بر بانک ها و موسسات اعتباری بانک مرکزی ارسال کند.

ماده 12 - اعطای تسهیلات به کارکنان شرکت های وابسته و میزان و شرایط آن از جمله نرخ سود و کارمزد، مدت زمان بازپرداخت، دوره تنفس، وثایق دریافتی و وجه التزام تاخیر تادیه دین، صرفاً مطابق با ضوابط مقرر در خصوص سایر مشتریان موسسه اعتباری، مجاز می‌باشد.

ماده 13 - میزان و شرایط اعطای تسهیلات به همسر و فرزندان تحت تکفل کارکنان از جمله نرخ سود و کارمزد، مدت زمان بازپرداخت، دوره تنفس، وثایق دریافتی و وجه التزام تاخیر تادیه دین، مطابق با ضوابط مقرر در خصوص سایر مشتریان موسسه اعتباری می‌باشد.

ماده 14 - موسسه اعتباری موظف است میزان و جزییات تسهیلات اعطایی به کارکنان را در سامانه سمات بانک مرکزی درج نماید همچنین میزان تسهیلات اعطایی به کارکنان باید به صورت یک یادداشت مستقل در یادداشت های همراه صورت های مالی موسسه اعتباری افشاء شود.

فصل سوم - ضمانت اجرا

ماده 15 - تخلف از مفاد این دستورالعمل توسط موسسه اعتباری، موجب اعمال مجازات های مقرر در قانون بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سایر قوانین و مقررات مربوط می‌گردد.

«آیین‌نامه پرداخت تسهیلات به کارکنان موسسات اعتباری» مشتمل بر 15 ماده و دو تبصره در جلسه مورخ 1403/11/13 هیات عامل بانک مرکزی به تصویب رسید و از تاریخ ابلاغ لازم الاجراء می‌باشد.